Hải Phòng kích hoạt biện pháp khẩn cấp khi chất lượng không khí chuyển mức rất xấu
Những ngày cuối tháng 11, đầu tháng 12 hằng năm thường là thời điểm ghi nhận mức độ ô nhiễm không khí cao tại Hải Phòng cũng như nhiều tỉnh, thành phố khu vực miền Bắc. Bước vào giai đoạn này của năm 2025, tình trạng suy giảm chất lượng không khí tiếp tục diễn biến phức tạp, đặc biệt khi chỉ số AQI nhiều ngày liên tiếp duy trì ở ngưỡng rất xấu. Trước thực trạng đó, thành phố đã triển khai nhiều giải pháp cấp bách nhằm kiểm soát các khu vực có nguy cơ cao, hạn chế ảnh hưởng tới sức khỏe cộng đồng.
Theo kết quả quan trắc của Trung tâm Quan trắc môi trường miền Bắc (Cục Môi trường – Bộ Nông nghiệp và Môi trường), chỉ số chất lượng không khí (AQI) trong 48 giờ qua tại Hải Phòng ở mức rất xấu, được hiển thị bằng biểu tượng màu tím – cảnh báo ngưỡng nguy hại đối với sức khỏe con người.
Trong những ngày gần đây, nhiều người sử dụng khẩu trang khi ra đường để bảo vệ sức khỏe
Cụ thể, ngày 6/12, chỉ số AQI của Hải Phòng đạt mức 238 đứng thứ 3/9 tỉnh, thành phố có chất lượng không khí thấp nhất cả nước. Dự báo 1,2 ngày tiếp theo, AQI của thành phố tiếp tục tăng lên mức 259, đưa Hải Phòng vươn lên vị trí thứ 3 trong số 9 địa phương có mức độ ô nhiễm không khí cao nhất. Ngoài Hải Phòng, các tỉnh Phú Thọ, Hà Nội, Hưng Yên, Quảng Ninh, Hà Tĩnh, Nghệ An và Thanh Hóa cũng ghi nhận chỉ số AQI trên 200 – ngưỡng rất xấu.
Một số khu vực ở Hải Phòng bao trùm trong màn không khí mờ, đục
Theo nhậnđịnh của các chuyên gia môi trường, hiện tượng này lặp lại theo chu kỳ hằng năm. Thời điểm cuối tháng 11 và đầu tháng 12 thường xuất hiện thời tiết khô hanh, chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm cao. Sự nghịch nhiệt khiến bụi mịn lơ lửng trong tầng không khí thấp không thể khuếch tán, dẫn đến tích tụ ô nhiễm, đặc biệt tại các khu vực có mật độ giao thông lớn và nhiều hoạt động công nghiệp.
Kết quả quan trắc từ các trạm quan trắc môi trường không khí tự động, liên tục cho thấy nồng độ bụi PM2.5 tại nhiều khu vực vượt tiêu chuẩn cho phép. Theo số liệu quan trắc định kỳ của Trung tâm Quan trắc Môi trường thành phố, nồng độ bụi PM2.5 vào sáng 6/12 đạt 69 µg/m³, cao hơn 13 lần giới hạn khuyến nghị của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) là 5 µg/m³.
Nguồn phát sinh bụi mịn chủ yếu từ hoạt động xây dựng, khí thải giao thông, công nghiệp và việc đốt chất thải không đúng quy định. Tại khu vực phía Đông thành phố, nhiều điểm nóng ô nhiễm bụi được ghi nhận tại Khu kinh tế Đình Vũ – Cát Hải, Khu công nghiệp Đình Vũ, Khu công nghiệp An Dương. Trong khi đó, các nút giao thông lớn như ngã 3 Đình Vũ và ngã tư Tôn Đức Thắng – Nguyễn Văn Linh liên tục ghi nhận mức ô nhiễm bụi lơ lửng cao và tiếng ồn vượt ngưỡng.
Khu vực phía Tây thành phố cũng xuất hiện nhiều điểm có nồng độ bụi cao hơn mức trung bình, tập trung chủ yếu tại phường Hải Dương, Chí Linh, Tứ Kỳ, Bình Giang, Cẩm Giàng… Nguyên nhân xuất phát từ mật độ các khu công nghiệp, nhà máy sản xuất, cơ sở khai khoáng và hệ thống giao thông đông đúc. Ngoài ra, lượng phương tiện cơ giới ngày càng tăng, đặc biệt là xe tải và xe container, tiếp tục làm gia tăng khí thải CO₂, NO₂, SO₂, VOC cùng bụi PM10, PM2.5.
Trước diễn biến chất lượng không khí liên tục ở mức rất xấu, UBND thành phố Hải Phòng đã ban hành văn bản yêu cầu các sở, ngành, địa phương triển khai đồng bộ các biện pháp cấp bách nhằm kiểm soát ô nhiễm và giảm thiểu tác động đến cộng đồng.
UBND thành phố giao Sở Nông nghiệp và Môi trường chủ trì phối hợp các đơn vị liên quan khẩn trương tổ chức các hoạt động tăng cường vệ sinh đường phố, quét dọn, hút bụi và phun nước rửa đường tại các trục đường chính, cửa ngõ đô thị. Các hoạt động này được yêu cầu thực hiện vào khung giờ thấp điểm – từ đêm đến 6 giờ sáng – nhằm đạt hiệu quả tối đa trong việc giảm bụi tích tụ trước giờ cao điểm, đồng thời tránh gây ùn tắc giao thông.
Các chủ đầu tư dự án xây dựng hạ tầng giao thông và đơn vị vệ sinh môi trường được yêu cầu lập tức nâng cao tần suất quét đường, triển khai phương tiện chuyên dụng để phun nước, dập bụi tại khu vực thi công và lân cận.
Sở Xây dựng phối hợp với Công an thành phố yêu cầu công an cấp xã, UBND cấp xã tăng cường kiểm tra, giám sát các công trường xây dựng, đảm bảo che chắn, phun nước, xử lý bụi đúng quy định, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Hoạt động vận tải, đặc biệt là các phương tiện có tải trọng lớn lưu thông gần khu dân cư, cũng được yêu cầu tuân thủ quy định về che chắn vật liệu, không để rơi vãi gây ô nhiễm.
Sở Nông nghiệp và Môi trường cùng Ban Quản lý Khu kinh tế Hải Phòng và UBND cấp xã tăng cường quản lý các cơ sở công nghiệp, đặc biệt là những cơ sở có nguồn phát thải lớn như xi măng, luyện thép, nhiệt điện và các làng nghề tái chế có công đoạn đốt. Cơ quan chức năng yêu cầu kiểm soát chặt chẽ việc vận hành hệ thống xử lý khí thải, đảm bảo đáp ứng quy chuẩn môi trường. Các doanh nghiệp được khuyến cáo giảm công suất trong những ngày chất lượng không khí xấu để giảm phát thải.
Lực lượng công an các cấp phối hợp UBND phường, xã tăng cường tuần tra, xử lý nghiêm hành vi đốt chất thải sinh hoạt, đốt rơm rạ, phụ phẩm nông nghiệp trên địa bàn. Các khu vực giáp ranh, khu vực ven đường giao thông được xác định là trọng điểm tuần tra, kiểm soát nhằm ngăn ngừa nguy cơ phát sinh khói bụi độc hại.
Sở Y tế được giao chủ trì phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường cùng các cơ quan báo chí, truyền thông liên tục cập nhật chỉ số chất lượng không khí trên hệ thống VN-AQI và ứng dụng VNAir, giúp người dân nắm bắt kịp thời tình hình.
Cơ quan y tế khuyến cáo người dân: Hạn chế ra ngoài vào buổi sáng sớm và ban đêm – thời điểm bụi mịn dễ tích tụ. Sử dụng khẩu trang đạt chuẩn khi di chuyển ngoài trời. Hạn chế vận động mạnh ngoài trời, đặc biệt với trẻ em, người cao tuổi, người có bệnh mạn tính. Đóng kín cửa nhà khi chỉ số AQI ở mức xấu đến nguy hại; sử dụng máy lọc không khí nếu điều kiện cho phép. Chủ động theo dõi dự báo chất lượng không khí hằng ngày để điều chỉnh lịch trình phù hợp.
Hải Hà – Châu