Sở Y tế Thành phố Hải Phòng

Khuyến cáo phòng bệnh bại liệt 

Bại liệt (poliomyelitis) là bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi rút bại liệt (poliovirus) thuộc nhóm vi rút đường ruột ở người gây ra, lây truyền chủ yếu qua đường tiêu hóa và hô hấp. Bệnh có khả năng lan rộng trong cộng đồng và gây thành dịch nếu miễn dịch cộng đồng suy giảm. Vi rút này có thể khiến người bệnh bị viêm phổi, suy dinh dưỡng, teo cơ, khó thở, liệt cơ hô hấp và tử vong.

Mặc dù Việt Nam đã được công nhận thanh toán bệnh bại liệt từ năm 2000, song thực tế cho thấy vi rút bại liệt vẫn còn lưu hành trên thế giới và có thể xâm nhập bất cứ lúc nào thông qua giao lưu, đi lại, du lịch và thương mại quốc tế. Trước diễn biến này, việc duy trì cảnh giác, bảo đảm miễn dịch cộng đồng và chủ động các biện pháp y tế dự phòng là yêu cầu cấp thiết.

Bệnh bại liệt đặc biệt nguy hiểm bởi khả năng lây truyền âm thầm. Phần lớn người nhiễm vi rút không có triệu chứng hoặc chỉ biểu hiện nhẹ, song vẫn có thể bài tiết vi rút ra môi trường trong nhiều tuần. Vi rút lây lan chủ yếu qua đường phân, miệng thông qua tay bẩn, nước uống hoặc thực phẩm nhiễm bẩn. Chỉ một tỷ lệ rất nhỏ người nhiễm tiến triển thành liệt, nhưng khi đã xảy ra liệt thì không thể hồi phục, để lại di chứng suốt đời. Chính đặc điểm này khiến bệnh bại liệt có thể bị bỏ sót, chỉ được phát hiện khi đã xuất hiện ca liệt điển hình trong cộng đồng.

Trong phòng, chống bệnh bại liệt, miễn dịch vắc xin vẫn là “lá chắn” quan trọng và hiệu quả nhất. Hiện nay, chương trình tiêm chủng sử dụng đồng thời vắc xin bại liệt đường uống và vắc xin bại liệt đường tiêm nhằm bổ trợ cho nhau. Vắc xin đường uống giúp cắt đứt chuỗi lây truyền trong cộng đồng, trong khi vắc xin đường tiêm bảo vệ cá nhân khỏi nguy cơ vi rút xâm nhập hệ thần kinh trung ương và gây liệt. Việc tiêm chủng đầy đủ, đúng lịch không chỉ bảo vệ mỗi trẻ em mà còn góp phần bảo vệ cả cộng đồng, đặc biệt là những nhóm dễ bị tổn thương.

Trước cảnh báo từ khu vực, ngành Y tế Hải Phòng tiếp tục triển khai đồng bộ các biện pháp y tế dự phòng như rà soát, tiêm bù, tiêm vét cho trẻ chưa được tiêm hoặc tiêm chưa đủ vắc xin bại liệt; tăng cường giám sát liệt mềm cấp tại các cơ sở y tế và cộng đồng; chủ động xây dựng phương án đáp ứng nhanh khi phát hiện ca bệnh hoặc vi rút bại liệt lưu hành. Đồng thời, đẩy mạnh công tác truyền thông nhằm cung cấp thông tin chính xác, kịp thời, tránh tâm lý chủ quan hoặc hiểu sai về vắc xin.

Để chủ động phòng, chống và bảo vệ vững chắc thành quả thanh toán bệnh bại liệt, ngành Y tế khuyến cáo mỗi gia đình cần đưa trẻ đi tiêm chủng đầy đủ, đúng lịch các mũi vắc xin bại liệt theo chương trình tiêm chủng mở rộng; chủ động tiêm bù cho những trẻ chưa tiêm hoặc tiêm chưa đủ. Người dân cần thực hiện tốt vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, sử dụng nước sạch, bảo đảm an toàn thực phẩm và vệ sinh môi trường sống. Khi phát hiện trẻ có biểu hiện yếu liệt bất thường, cần đưa ngay đến cơ sở y tế để được khám, chẩn đoán và xử trí kịp thời; phối hợp chặt chẽ với ngành y tế trong công tác giám sát và phòng, chống bệnh bại liệt, góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Hải Đường (TH)