Sở Y tế Thành phố Hải Phòng

BS CK1 Vũ Tiến Vượng , trưởng khoa khám bệnh, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Hải Dương tư vấn cho bệnh nhân về cách phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con.

Tính đến ngày 30/6/2025, các cơ sở y tế phía Tây của thành phố Hải Phòng đang quản lý 2.192 người nhiễm HIV/AIDS còn sống. Trong 6 tháng đầu năm, có 12 phụ nữ mang thai được phát hiện nhiễm HIV. Trong đó, 11 người đã được điều trị ARV từ trước, 01 người được phát hiện nhiễm HIV ngay khi đang chuyển dạ. Trong cùng khoảng thời gian này, các cơ sở y tế phía Tây thành phố đã xét nghiệm HIV cho 3.524 phụ nữ mang thai. Nhờ công tác sàng lọc và điều trị tốt, hầu hết các em bé sinh ra đều hoàn toàn khỏe mạnh.

BS CK1 Vũ Tiến Vượng, trưởng khoa Khám bệnh, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Hải Dương cho biết: “Phụ nữ nhiễm HIV vẫn có thể sinh con khỏe mạnh nếu được phát hiện sớm và chăm sóc đúng cách. Quan trọng nhất là tuân thủ phác đồ điều trị ARV trước, trong và sau khi mang thai”. Quy trình chăm sóc khi phụ nữ mang thai nhiễm HIV trước sinh là tiếp tục điều trị ARV đều đặn, khám thai định kỳ, xét nghiệm tải lượng virus thường xuyên. Mẹ sinh mổ lấy thai, sau sinh con không bú mẹ (ăn sữa công thức thay thế), con được uống thuốc dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con trong vòng 6 tuần (42 ngày), xét nghiệm HIV theo đúng phác đồ theo dõi…Có những trường hợp phát hiện HIV khi đã chuyển dạ. Trong tình huống này, trẻ sẽ được uống thuốc dự phòng ngay sau sinh. Những trường hợp khác được phát hiện sớm trong thai kỳ hoặc đã điều trị ARV từ trước thì kết quả sinh con không bị lây nhiễm HIV gần như đạt 100% nếu tuân thủ nghiêm túc phác đồ điều trị. Trong 15 năm qua tại phía Tây Hải Phòng, chỉ có 2/100 trẻ bị lây nhiễm HIV từ mẹ, cả hai trường hợp này đều do người mẹ không tuân thủ điều trị đầy đủ.

Chị V.T.M, sinh năm 1991, phát hiện nhiễm HIV từ 5 năm trước và đang điều trị tại Bệnh viện Nhiệt đới Hải Dương. Gần đây, chị có nguyện vọng sinh con. Nhờ tuân thủ đầy đủ hướng dẫn điều trị dự phòng lây truyền từ mẹ sang con, chị đã sinh một bé gái khỏe mạnh. Đây là một trường hợp điển hình của việc điều trị đúng và đạt được kết quả như mong đợi. Tuy nhiên, cũng tại bệnh viện, có trường hợp bé T.V.T sinh năm 2023 không may bị lây nhiễm HIV từ mẹ. Người mẹ mặc dù đang điều trị ARV, nhưng không tuân thủ đầy đủ phác đồ, dẫn đến tải lượng virus cao khi sinh, khiến bé bị lây. 

Để nâng cao hiệu quả phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con, bác sĩ Vượng đề xuất tăng cường tập huấn cho cán bộ y tế tại các xã, phường, bệnh viện và phòng khám tư. Đẩy mạnh truyền thông, lồng ghép thông tin về phòng lây truyền HIV với các chương trình y tế khác như viêm gan B. Nâng cao nhận thức cho phụ nữ mang thai về tầm quan trọng của xét nghiệm HIV định kỳ và tuân thủ điều trị nếu mắc bệnh…Điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con bằng thuốc ARV đều an toàn cho cả mẹ và thai nhi. Thực tế cho thấy, những trường hợp trẻ sinh ra từ sản phụ mắc HIV được điều trị dự phòng bằng thuốc ARV thời gian qua đều khỏe mạnh, phát triển bình thường. 

Để dự phòng tốt và giảm nguy cơ lây truyền HIV từ mẹ sang con ở người mẹ mang thai bị nhiễm HIV thì người mẹ cần đến các cơ sở y tế chuyên khoa để được tư vấn, chăm sóc thai sản và theo dõi, điều trị đúng và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ.